60-70 Yıl Öncesi Çocukların Okulda ve Sokakta Oynadıkları Oyunlar
BİLDİRİM BİÇ (BİRDİR-BİR OYUNU)
Ahmet ELMALI
Bu oyun, mahalle aralarında, açık alanlarda ve okullarda oynanan bir oyundur.
Oyun hem okul çağındaki çocuklar arasında hem de yetişkin gençler arasında oynanabildiği gibi 8-10 kişilik veya daha fazla sayıdaki kişilerden oluşan guruplar arasında oynanabilir.
Oyun için önce bir ebe seçilir, ayrıca oyunu yönetecek bir lider belirlenir. Lideri ebe olan oyuncu seçer. Ebe olan oyuncu yatar, üzerine bir pabuç konur, ebenin üzerinden atlarken pabucu düşüren oyuncu ebe olur.
Oyunu lider başlatır. Oyunda 1’den 12’ye kadar rakamlarla birer cümle söylenir. Bu cümleler nakarat şeklini almış cümlelerdir. Atlama sırasında yapılan hata sonucu, o hatayı yapan oyuncu ebe olur. Ebe olan şahıs yeni bir lider seçmeye hak kazanır.
Oyun onikiye kadar deva eder, sonra tekrar, birden başlayarak yeni oyuna geçilir.
Oyundaki sayılar ve tekerlemeler şunlardır:
“Birdir-Bir”, “İkidir-İki”, “Üçte fıstık vuran yatar”, “Dörtte kalça vuran yatar.”, “Beşte Fes” (yatan ebenin sırtına taş veya terlik konur, atlama esnasında düşüren bir kere daha koyma denemesi yapar. Koyamadığı zaman o ebe olur), “Altıda Alman kalçası vuran yatar”, “Yedi bir yerim değmedi” (Eller hariç vücudu değirmeden atlama), “Sekizim Semirsek” (Lider atladıktan sonra bir takım hareketler yapar, diğer oyuncular aynen liderin yaptığı hareketleri yapmak zorundadır (Sekme, tek ayak koşma veya atlama gibi hareketler), “Dokuz’um Durak” (Oyuncular atladığı yerde kıpırdamadan dururlar), “Onum Oturak” (Atlayanlar ebenin yanında durur), “Onbirim telli makas” (Atlayıp düşerken ayakların çapraz halinde yere düşmesi), “Onikim balıklama” (Yatan ebenin önüne belli bir aralıkla üç çizgi çizilir o çizgilerden atlamaya çalışılır.