Anadolu’nun Seçkin Kuşları: Balıkçıgiller-1

“KUŞUN YUVASI, ÖRÜMCEĞİN AĞI, İNSANIN DOSTLARI VARDIR.”
(William BLAKE)

Bodrum’da kuşlar hakkında katıldığım bir toplantıda, kuş türlerini ve yaşam biçimlerini öğrenince, onlara olan ilgim daha da büyüdü.
Kilis’te yıllarca süregelen KUŞÇULUK ve KUŞÇULUK SANATI’nın zevkini ve özelliğini, Merhum Mazlum Nusret Kılıçkıran’dan öğrendim. Mazlum Nusret Kılıçkıran, bir ara benden Kilis’te kuşçuluk üzerine bilgi istemesi üzerine, kuşçuluğun önem ve mahiyetini daha da yakından tanımış oldum. Hatta bu konuda almış olduğum ilhamla şiirlerim de bile ele aldım.
Anadolu’nun seçkin kuşlarından sadece BALIKÇIGİLLER, ATMACAGİLLER ve YAĞMURCUNGİLLER’den söz edeceğim.
Balıkçıgiller, Leyleksiler takımına ait, sulak alanlarda yaşayan kuşları kapsayan bir familyadır. Familya üyeleri çoğunlukla sulak alanlarda yaşayan, balık, kurbağa ya da diğer sucul canlılarla beslenen kuşlardır. Karasal formları dışında yeterince suya uyum sağlamışlardır. Bu kuşların çoğu ağaçlara gruplar halinde yuvalarlar, bunlar dışındakiler ise sazlıkları tercih ederler.
Balıkçıgilleri türleri ve özelliklerine geçmeden önce, toplantı sırasında anlatılan “BALIKÇIL KUŞ İLE YENGEÇ” hikâyesini sizlerle paylaşmak istiyorum:
“Yemyeşil kıyıları ve yüzlerce çeşit balığı olan bir göl vardır. Gel zaman git zaman, gölün yeşil sahilleri kurumaya, suyu da azalmaya başlar. Başta balıklar olmak üzere, gölde yaşayan bütün hayvanlar endişeye kapılırlar. o günlerde gölün çevresinde bir balıkçıl kuş peydahlanır. Bir gün, bir grup göl canlısına yaklaşan balıkçıl, “VAH ZAVALLILAR VAH, YAKINDA GÖL KURUYACAK SİZLER DE ÖLECEKSİNİZ. BEN BU DURUMA ÜZÜLÜYORUM. ŞU DAĞLARIN ARKASINDA GÜZEL BİR GÖL VAR. ORAYA GİDEBİLMENİZ NE İYİ OLUR” demesi üzerine, göldeki canlılar “BİZİM ORAYA GİTMEMİZ İMKÂNSIZ” derler. Balıkçıl kuş, “ASLINDA SİZİ ORAYA GÖTÜRMENİN BİR YOLU VAR. AMA NASIL SÖYLEYECEĞİM BİLEMİYORUM” diye sözünü sürdürür. Hemen göldeki canlılar “HAYDİ SÖYLE” diyerek balıkçıl kuşuna yaklaşırlar. Balıkçıl isteksiz görünmeye çalışarak, “BU GÜNLERDE İŞİM YOK, HER GÜN BİR KAÇINIZI GÖTÜREBİLİRİM” der. Göl canlıları bir toplantı sonrasında bu teklifi kabul ederler. Balıkçıl kuş sabah, öğle, akşam olmak üzere… Üç vakit sırtına aldığı balıkları dağın arkasına taşımaya başlar. Bir gün kendisine sıra geldiği için balıkçıl kuşun sırtına bir yengeç biner. Balıkçıl gittikçe alçalır, ama vaat edilen gölü bir türlü göremez. Yere inmek üzereyken, yengeç dikkatlice bakınca her tarafın balık kılçıkları ile dolu olduğunu görür. Hemen bir çare düşünüp kıskaçlarını balıkçıl kuşun boynuna geçirir, sıkar ve onu öldürür. Böylece diğer canlıları da kurtarmış olur.”

Bu hikâyeden sonra, ülkemizde balıkçıgillerden on ayrı türleri şunlardır: Büyük akbalıkçıl, Küçük akbalıkçıl, Alacabalıkçıl, Gri balıkçıl, Erguvani balıkçıl, Balaban, Küçük balaban, Yeşil sırtlı balıkçıl, Sığır balıkçılı ve Gece balıkçılı’dır. Tüm bu türlerin yaşam ve özelliklerini ele almak dileğiyle…
Hoşça kalın.