Dilin Hayatımızdaki Önemini Biliyor Musunuz?

Metin MERCİMEK

“Dil, toplumu bilinçlendiren, milleti oluşturan, bireyler arasında önemli bir rol oynayan, ayrıca milletin birliğini ve beraberliğini sağlayan çok önemli bir unsurdur.”

İnsanoğlunun ilk dili hakkındaki bilgilere geçmeden önce, dilin önem ve mahiyetine kısaca değinmek istiyorum. Aileler arasındaki ilişkilerden başlayarak, toplumu bilinçlendiren, milleti oluşturan ve bireyler arasında önemli bir rol üstlenen dil, milletin birliğini ve beraberliğini her konuda sağlamıştır. Ayrıca insanın geçmişini öğrenmesinde, gününü yaşamasında, kişiliğini kazanmasında da çok önemli bir rol oynamıştır.
İnsanlar arası ilişkilerde, uluslararası ilişkilerde ve her alanda yazı ve dil çok önem taşımaktadır. Özellikle ateşin icadından sonra, mağara duvarlarına yapılan resimlerle kendini ifade eden insanlar, sonraları ceylan derilerine, taş bloklara kazıdıkları sembollerle yazının gelişimini devam ettirmişlerdi. Resimli duvar yazılarından sonra ortaya çıkan hiyereglifler sıralı şekilde sergilenmiş ve bir dili ortaya çıkarmıştır. Daha sonra da artık resimlerle değil farklı sembollerle ifade edilmeye çalışılmıştır.
Hazreti Adem ile başlayan insanlık, her Peygamber zamanında ayrı bir medeniyete bürünmüştür. İşte bu medeniyetlerle birlikte dillerde kendini göstermeye başlamıştır. İnsanoğlunun konuştukları ilk dilleri hakkında çeşitli görüşler ortaya konulmuş, hatta ilk dil konusu ayetlerde de yer almıştır. Kimi alimlere göre, “Allah Adem’e bütün isimleri öğretti” (Bakara süresi). Bu ayete göre, “Allah, Hz. Adem’e eşyanın sıfatlarını, vasıflarını ve özelliklerini bildirmiştir” diye yorumlanmıştır.
Bir de ilk dilin nasıl ortaya çıktığını, yapmış olduğumuz eşya ve maymun taklitleriyle de ele almaya çalışalım. Belirli düzeyde becerilerin, konuşma dilinin aracılığına gerek kalmaksızın, doğrudan taklit yoluyla öğrenilmesi sözkonusu olabilir. Örneğin, ateş yakmak, kazak örmek, topraktan kap-kacak yapmak gibi etkinlikler belki de bu türdendir. Aslında maymunların taklit sanatında ne derece usta yaratıklar olduğu popüler fıkralara kadar yansımış, yaygın bir gözlemdir. İnsanda da bu yetenek çok daha üstün düzeydedir.
Şimdi bu konuda bir görüş sergileyen uzmana bir kulak verelim:

“Şempanzelere uygulanan deneme dizilerinde, bu hayvanlara konuşma becerisinin kazandırılmasında tam bir başarısızlığa uğranılmış olmasına rağmen, görsel ortamda işaret dili öğretiminde beklenilenin çok ötesinde başarı sağladığını hatırlatıyor. Bu başarıda, hayvanların gördüklerini yinelemekte ki ustalıkları kadar, davranışlarının araştırmacı tarafından- dokunma duygusu yardımıyla-güdümlenmesinin de payı olduğuna önemli dikkati çekiyor.”
Gerek bireyler arasında, gerek milletler arasında önemli bir yer tutan dil, ilk doğuşundan itibaren günümüze kadar ulaşmış ve çeşitli diller ile insanların yaşamı ve geleceği için hayati bir rol oynamıştır.