Metin MERCİMEK

“KARAKOLDA AYNA VAR AYNA VAR
KIZ KOLUNDA DAMGA VAR
GÖZLERİNDEN GİTMİYOR CEVRİYEM (EFKÂRLANMA FOSFORLUM)
SENDE KARA SEVDA VAR (MARİYA DA FOSFORLUM).

DENİZLERİN KUMUYUM KUMUYUM
BALIKLARIN PULUYUM
AÇ KOYNUNU BEN GELDİM CEVRİYEM
BEN DE ALLAH KULUYUM (MARİYA DA FOSFORLUM).”

(Söz ve Müzik: Zeki DUYGULU)

Geçtiğimiz yıl pandemiden önce arkadaşlarımla dolaşırken, Mecidiyeköy’de bir balık restoran içinde asılı olan levha çok ilgimizi çekmişti. Tereddüt etmeden içeri girdik. Kapıdan girince havuzda yüzen balıklar, sanki müşterilerine hoş geldiniz dercesine zıplama  hareketleri yapıyordu. Ayrıca çeşitli balık resimlerinin yanı sıra, fosforun önemi hakkında duvara asılı olan büyük bir pano, bizleri tamamen içerde oturmamızı sağladı. Diğer köşede ise bir zamanlar filmlere konu olan Fosforlu Cevriye (Karakolda Ayna var) resmin figürleri ile şarkı sözleri de hemen gözümüzden kaçmadı. Özellikle  başrollerini Türkan Şoray ve Tanju Gürsu’nun paylaştıkları “Fosforlu Cevriye”nin afişi, herkes gibi bizlerin de dikkatini çekti.
Balık siparişini verirken, balık ve fosfor hakkındaki esprili pano yazısını not almaya başladım. Sözü edilen panoya bu sözler, iki bölüm halinde yazılmış. Birincisi “Bu Hamsi O Mega Hamsi!…”, diğeri ise “Baksana Fosforlu” esprili başlıklarla tanıtılmaya çalışılmış. Şimdi her ikisini de tek tek görelim.

BU HAMSİ O MEGA HAMSİ!…
“Hamsi bizim Karadeniz’un kralı, sofraların bereketi. Buğulaması, tavasi, pilavi, ekmeği, turşusi, baklavasi, şarkısi var.
Faydasi deryalar kadar. En evvela bu hamsi omeganin piri, ikisi, üçi, dördi, beşi, altisi. Denizden omega çıksa bilki o bizim hamsi. Bunun iyotu, fosforu, minerali, vitamini de hallice. Karadeniz’in uşakları sabahinden akşamine kadar hamsi yedikleri için, pratik olarak çok çok dahi olmaktadır.”

BAKSANA FOSFORLU
“Balıkta bol miktarda fosfor vardır. İnsan evladı için fosfor çok mühimdir. Bu fosforun var ya, çoğu kemiklerde ve dişlerde olur.
Ne kadar fosfor olursa çocuklar da hızla kapar. Laf aramızda yağ yapmayı kolaylaştırır. Beyni geliştirir, hafızayı güzelleştirir. Fosforun faydaları saymakla bitmez.”
Bu her iki sözü yazdıktan sonra hamsi balığı siparişimiz de geldi. Ancak yıllar önce etkisinden kurtulamadığımız hem Fosforlu Cevriye (Karakolda Ayna Var) şarkısı hem de zamanın İstanbul kabadayılarını canlandıran Fosforlu Cevriye filmi, beni geçmişe götürdü. Sözleri ve müziği Zeki Duygulu’ya ait olan bu güzel şarkı, Hicaz makamında İstanbul’da  bestelenmiştir. Restoran sahibinden aldığım bilgiye göre, Fosforlu Cevriye filmi, Türkan Şoray ve Tanju Gürsu paylaşımından önce, Neriman Köksal ve Orhan Günşiray tarafından ilk olarak filme alındığını öğrendim.
Herhangi bir eser, bir taraftan insanların ruhunu okşayıp da, sinema ve tiyatro oyunlarına kadar konu olabiliyorsa, o eserin gerek sözlerinde, gerekse nağmelerinde mutlaka bir güzellik vardır. Tıpkı Fosforlu Cevriye şarkısı ve filminde olduğu gibi…
Zamanın çok tutulan bir şarkısı haline gelen Fosforlu Cevriye, hala ev fasıl toplantılarımız da zevkle icra edilmektedir. Bizlere bu şarkıyı armağan eden Üstad Zeki Duygulu’yu rahmetle anıyor ve “İz Bırakan Şarkılar”ın bir başka güzelliğinde yeniden buluşalım diyorum.
Hoşça kalın.