Galata Kulesi ve Hazarfen Ahmet Çelebi

Metin MERCİMEK

“GALATA’YA ATTIĞIMIZDA ADIMIMIZI, AKLIMIZA HAZARFEN GELİR. YÜREKTE KOPAN FIRTINALAR GELİR, YÜREK YAKAN YANGINLAR GELİR.”
İstanbul şehrine bir göz attığımız zaman, birbirinden güzel semtlerin, eşsiz tarihi eserlerini, nostaljik sokaklarını görürüz. Hele Boğaziçi ve Haliç’in kendine özgü bir güzelliği vardır. Altın Boynuz diye adlandırılan Haliç’i seyretmek ayrı bir keyif verir. Özellikle Eyüp sırtlarında bulunan PiyerlotiCafe’den Haliç’i seyretmek daha bir başkadır. Boğaziçi’ni ise, nereden bakılırsa bakılsın, huzur ve mutluluğun yanı sıra, ilham verici bir güzelliğe sahip olduğunu anlarız. Bir de bu iki güzel yörenin (Haliç ve Boğaziçi) kesiştiği noktada Galata adı verilen bir semt vardır. İşte bu semtin bir simgesi haline gelen kuleye “Galata Kulesi” denilmiştir.
Öncelikle Galata semtinin ismi nereden gelmiş onu görelim. Bazı kaynaklara göre, Galata semtinin bulunduğu yerde, Bizanslılar dönemin incir ağaçları bol olduğu için yöreye, incir anlamına gelen “sykea” adı verildiği anlaşılmaktadır. Milattan 270 yıl önce Galyalı göçmenlerin bu semte yerleştiği ve yöreye, bu nedenle “Galata” adı verildiği yazılmıştır. Galata 1.nci Jüstinyen zamanında yeni binalar eklenerek genişletilmiştir. Adına da “JüstinyenNapolist” denmiştir.
Ayrıca 8. Mihail Paleolog devrinde Galata’ya Cenevizliler yerleşmiştir. Cenevizlilerle Bizanslılar arasında zaman zaman savaşlarda çıkmıştır. Bu nedenle Cenevizliler Galata’nın etrafını kale ve surlarla çevirmişlerdir. Sonraları Cenevizliler ve Venedikliler arasında anlaşmazlık çıkması üzerine Venedikliler, Galata’yı yakmışlardır. Türklerin İstanbul üzerine yönelmesinden sonra da Cenevizliler kaleyi sağlamlaştırıp, surları yükseltmişlerdir.

Günümüzde ise Galata, İstanbul’un en güzide, modern ve hareketli bir yerleşim yeridir. Osmanlı zamanında günümüze kadar hep eğlenceli ve renkli bir semt olmuştur. Farklı dinlerden, farklı kültürlerden birçok insan uyum içinde bir arada yaşamış ve Galata’ya ayrı bir güzellik katmıştır. Semtin, hareketli olmasından biri de, tarih boyunca büyük limanlara ev sahipliği yapmasıdır. Bu limanlara yanaşan gemilerin bıraktığı yolcu ve mürettebat, semtin hareketliliğini arttırır. Tarihte önemli bir ticaret merkezi olan Galata’nın limanlarına günümüzde sadece büyük yolcu gemileri yanaşır. Galata, kültürel aktivitelerin merkezi olmasının yanı sıra güzel restoranları ve kafeleri ile de hep canlı ve çekici bir merkez olmaya devam etmektedir.
Şimdi gelelim bölgenin en önemli görkemli sembol eseri olan Galata  Kulesi’ne. Dünyanın en eski kulelerinden biri olarak kabul edilen Galata Kulesi, 528 yılında Bizans İmparatoru 1.Anastasius tarafından Deniz Fener’i olarak kullanılmak üzere yaptırılmış, sonraları yangın kulesi işlevi görmüştür. Günümüzde daha çok turizm amaçlı olarak kullanılan Galata Kulesi, İstanbul’u izlemek için ziyaret etmek isteyenlerin başında gelir. Kuleye çıktığınızda etrafında 360 derece dönerek İstanbul’un sahil kesimi başta olmak üzere Haliç ve İstanbul Boğazı’nı panoramik olarak izleyebilirsiniz. Sultanahmet’ten tutun Eminönü’ne, oradan Topkapı’ya, Haliç’ten Boğaz’a kadar İstanbul’un simgesel noktalarını aynı anda hem seyredebilirsiniz hem de fotoğraf çekme imkânı da bulabilirsiniz.
Galata Kulesi’nin önemli konularında biri de, Hazarfen Ahmet Çelebi’nin bu kuleden Üsküdar’a uçuşudur. Evliya Çelebi’ye göre, “Hazarfen Ahmet Çelebi, 1632 yılında lodoslu bir İstanbul sabahında kıyıda toplanan insanların meraklı bakışları arasında yelkene benzeyen yapay kanatlarını takmış ve Galata Kulesi’nden kendini boşluğa bırakarak uçmuştur. Hazarfen, rüzgârdan da faydalanarak İstanbul Boğazı’nı aşmış ve bugünkü Üsküdar Doğancılar semtine inmiştir. Galata Kulesi’nden Üsküdar’a kadar İstanbul Boğazı’nı geçen Hazarfen Ahmet Çelebi, 3 bin 358 metrelik mesafeyi kat etmiştir” diye yazmıştır.
Daha çok turizm amaçlı olarak kullanılan Galata Kulesi, İstanbul’u izlemek, seyretmek amacıyla önde gelen mekânlardan biridir. Özellikle İstanbul’un kültür aktivitelerinin merkezi olmasının yanı sıra, güzel restoranları ve kafeleri ile hep canlı ve çekici bir merkezidir.
Hoşça kalın.