İki Ustadan Bir Güfte, Bir Beste

“NASIL Kİ, BİZLER BENİMSEMİŞ OLDUĞUMUZ ŞİİRLERİ NOTAYA ALIP BESTE YAPIYORSAK, YAHYA KEMAL BEYATLI DA SADECE ŞİİRLERİYE BİR NOTASIZ BESTEKÂR OLDUĞUNU ORTAYA KOYMUŞTUR.” (Emin ONGAN-Bestekâr)

Yirminci yüz yıl Musiki gelişiminde bazı bestekâr ve şairler birbiriyle o kadar uyumlu ve güzel eserler ortaya koymuşlar ki, bunlardan Sadettin Kaynak Vecdi Bingöl’le, Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca Dr. Rahmi Duman’la ve Münir Nurettin Selçuk da Yahya Kemal Beyatlı ile birlikte çalışarak olağan üstü şarkılar yaratmışlardır. Özellikle Münir Nurettin Selçuk’un eserlerine bir göz attığımız zaman, çoğunlukla Yahya Kemal Beyatlı’nın şiirlerini ele aldığını ve onunla bütünleştiğini görmekteyiz. Yahya Kemal’in şiirlerinde hemen aklımıza, “ACABA ONUN ŞİİRLERİNDE BİZİM GÖZÜMÜZE İLİŞMEYEN GİZLİ NOTALAR MI VAR?” diye bir soru gelebilir. Zaten Üsküdar Musiki Cemiyeti Başkanı Emin Ongan, Yahya Kemal Beyatlı için, “YAHYA KEMAL BEYATLI NOTASIZ BESTEKÂRDIR” demiştir.
İki Ustadan bir güfte, bir beste konumuzu, güfte Yahya Kemal Beyatlı’ya, beste Münir Nurettin Selçuk’a ait olan “BİR MERHALEDEN GÜNEŞLE, DERYA GÖRÜNÜR” Uşşak makamındaki şarkı ile söze başlamak istiyorum.
Yahya Kemal Beyatlı, “BİR MERHALEDEN GÜNEŞLE, DERYA GÖRÜNÜR” şiirini, öylesine anlamlı bir şekilde yazmış ki, insan yaşamının her merhalesindeki görünümünü ele alarak ayrı ayrı görüşler ortaya koymuştur. İlk merhalede doğan bir güneşle, ucu bucağı görünmeyen bir derya göründüğünü, diğer bir merhaleden her iki dünya hali yaşandığını, daha sonra yaşamın son merhalesinin hazan olduğunu ve en sonunda ise, gelmiş gelecek tüm yaşamın bir rüyadan ileri geldiğini dile getirmiştir.
Görüldüğü üzere şiirin anlam dolu mısraları, Üstad Münir Nurettin Selçuk’u öylesine etkilemiş ki, içinde hiç eksilmeyen nağme kümelerinin tek tek dökülmesine neden olmuştur. Özellikle Uşşak makamının o hisli vurgularını kullanarak güftenin akışına ayrı bir anlam kazandırmış ve muhteşem bir eser ortaya çıkmıştır.
Önce Münir Nurettin Selçuk’u kısaca tanıyalım: 1900 yılı da İstanbul Sarıyer’de dünyaya gelen Münir Nurettin Selçuk, 15 yaşında Dar-ül Feyz-i Musiki Cemiyeti’ne öğrenci olarak girdi ve üç yıl sonra da, hanenlerinden biri olduğu bu topluluğun konserlerine çıktı.
Türk Müziği tarihine tek başına konser verme geleneğini getiren Münir Nurettin, ilk solo konserini Paris dönüşü şimdiki Dormen Tiyatrosu’nda vererek büyük ilgi topladı.
Yahya Kemal Beyatlı’ya gelince, 2 Aralık 1884 yılında Üsküp’te dünyaya geldi. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden biri olan Yahya Kemal şiirlerinde, Divan edebiyatı ile modern şiir arasında köprülük görevi üstlenmiştir. Ayrıca O, “DÖRT ARUZCULAR” içinde yer almış olup, diğerleri ise M. Akif Ersoy, Ahmet Haşim ve Tevfik Fikret olmuştur.
Şimdi bu doyulmaz eserin sözlerini birlikte görelim:

BİR MERHALEDEN GÜNEŞLE, DERYA GÖRÜNÜR
BİR MERHALEDEN HER İKİ DÜNYA GÖRÜNÜR
SON MERHALE BİR FASL-I HAZANDIR Kİ SÜRER
GEÇMİŞ GELECEK CÜMLESİ RÜYA GÖRÜNÜR.

İşte tüm şiirleriyle her zaman bir ayrıcalık yaratan ve “BİR MERHALEDEN GÜNEŞLE, DERYA GÖRÜNÜR” şiiriyle de ün yapan Yahya Kemal Beyatlı’yı ve bu şiiri ustaca doyulmaz güzellikte besteleyen Üstad Münir Nurettin Selçuk’u rahmetle anıyor, “İKİ USTADAN BİR GÜFTE, BİR BESTE” konumunun bir başka konumunda yeniden buluşmak dileğiyle…
Hoşça kalın.