Kilis Zeytini ve Yanlış Bilgiler

Hasan MÜNİPOĞLU

Ziraat Mühendisi

Mersin Zirai Karantina Müdürlüğü

Değerli hemşehrilerim… Bazı kişiler sosyal medyada yok zeytin dikimi yasaklandı, yok Kilis zeytini organik, yok Gemlik zeytini inorganik gibi yanlış anlaşımlardan dolayı vatandaşlar yanlış bilgilendirilmektedirler.

13 yıl gibi Kilis İl Gıda ve Tarım Hayvancılık Müdürlüğünde şube müdürü olarak görev yaptım. Ayrıca çiftçi bir ailenin çocuğuyum. Zeytin üretimiyle iç içe büyüdüm. Kilis yağlık çeşidi dünya literatürüne girmiş yağlık olarak dünyada şu an da en fazla yağ verimine sahip bir çeşittir. Ortalama yüzde 33 yağ verimi bulunmaktadır. Tek olumsuz yanı, küçük ve iri karışımı dane verdiğinden ekonomik anlamda sofralık olarak verimli değildir.

Kilis’te zeytin ağaçlarına zarar veren zeytin sineği ve zeytin güvesi isimli zararlı böcekler ekonomik zarar eşiği altında olduğundan ilaçlı mücadele yapmaya gerek yoktur ve ilaçlı mücadele yapılmamaktadır. Dolayısıyla Kilis’teki zeytin üretiminde ilaç kullanımı yok denecek kadar azdır. Yine de biz böyle üretime organik üretim diyemeyiz. Organik üretim olması için o yerin sertifikasyon kuruluşlarınca sertifikalandırılması esas kuraldır. Yaklaşık 10 yıl önce Kilis de organik zeytinyağı üretimine geçilmiş ve bu çalışmalar çiftçi düzeyinde örgütlenerek Kilis Organik Zeytin Üreticileri Birliği kurulmuştur. Organik üretim yapacak çiftçiler önce bu birliğe üye olmakta ve üretim alanları sertifikasyon kuruluşlarınca denetlenmektedir. Uygun görülen üretimlere organik belgesi verilmektedir.

Kilis’te son zamanlarda fidanı kolay temin edildiğinden zeytin üreticileri dikim olarak Gemlik, Ayvalık, Nizip Yağlık ve Hatay hallalı çeşitlerini kolay tercih edebilmektedir. Hiçbir zeytin üreticimiz Kilis yağlık çeşidi olan ağaçlarını sökmeyip dikim aralığı fazla olan (12 metre) ağaç aralarına bu diğer çeşitlerden dikmektedirler. Ayrıca katıldığım toplantılardan edindiğim bilgilere göre Kilis yağlık çeşidi ile karışık dikimin (diğer çeşitler ile) zeytin ağaçlarında döllenmeye faydası olduğu kanaatindeyim. Ya da boş arazileri bu ağaçlarla değerlendirmektedirler. Bu çeşitlerden Kilis de olduğundan yine zeytin zararlılar böcekler ekonomik zarar eşiği altında olduğundan bunlara karşıda ilaç kullanımı yok denecek kadar azdır. Sadece bu çeşitlerin yağ oranları Kilis yağlığa oranla (yüzde 25) az olduğundan damak tadı farklıdır. Dolayısıyla bu çeşitler inorganiktir diye bir düşünce olamaz.

Zeytin dikimi ülkemizde hiçbir zaman yasaklanmamıştır. Bilakis zeytin alanlarının daralmaması için 2000 yılından bu yana izinsiz zeytin ağacı sökümleri de yasaklanmıştır. 2004 yılında İzmir’de düzenlenen Zeytin Zirvesi’ne bizzat katıldım. Alınan kararlar neticesinde dünyada 7. sırada olduğumuzdan zeytin dikimi ve üretiminin desteklenmesi kararı alınmıştır. Zeytin çeşitleri arasında inorganik veya organik diye ayırım yapmak yanlıştır. Sadece üretim şeklinde ayırabiliriz. Herkes şundan emin olsun isterim: 13 yıl gibi hizmet verdiğim Kilis Tarımında özellikle zeytinde zarar ve hastalık yapan önemli zararlılar yok denecek kadar azdır, bundan dolayı Kilisli zeytin üreticilerimiz zeytin ağaçlarına ilaç kullanmamaktadırlar ve kullanmalarına da gerek yoktur. Bilinmesini istedim. Saygılarımla…