Kilis’in Hayat Ağacı “Zeytin”
Metin MERCİMEK
“YÜZYILLAR BOYU DEDELERİMİZ, KİLİS’TE YETİŞEN ZEYTİN AĞACININ İNSANLAR İÇİN BÜYÜK DEĞER TAŞIDIĞINI VE BUNUN BİR HAYAT AĞACI OLDUĞUNU DİLE GETİRMİŞLERDİR.”
Zeytinin geçmişine bir göz attığımız zaman, Antik Çağlardan bu yana yetiştirildiği ve insanlar için bir değer taşıdığını görürüz. Özellikle sağlığımız bakımından çok önem taşıdığı da hepimiz çok iyi biliyoruz.
Türkiye’nin iklimi ve coğrafyası zeytinin yetişmesine çok uygun olması nedeniyle ülkemiz, zeytinin anavatanı olarak kabul edilmektedir. Özellikle kıyı bölgelerinde yüzyıllar boyu bozulmamış pek çok zeytin türüne rastlamaktayız.
Bilimsel araştırmalar farklı zeytin ağacı türlerinin farklı değerlere sahip olduğunu ortaya koyarken zeytinyağının tüketimimin ve kullanım alanlarının küresel olarak genişlemesini sağlayan verilerde sunuyor. Ancak ihtiyacın sürekli olarak arttığı bir dünyada zeytin ve zeytinyağı üretmek pek de kolay değil. Zeytin yetiştirmek uygun iklim ve arazinin yanı sıra uzun zaman gerektiriyor.
Kilis insanı hakkında araştırma yapan bazı ilim adamları, Kilis insanının atak, zeki ve çalışkan olduğu konusunun zeytinyağını çok tükettiklerine bağlamaktalar. Özellikle çok fayda sağlayan sabah kahvaltıları zeytinyağı ile zahter birlikte yapılmaktadır. Bunun yanı sıra diğer yararlarını da unutmamak gerekir. Zeytin ağacı sadece zeytin vermekle kalmaz. Çiçek verir ilham kazandırır, odun verir ısınma ihtiyacını giderir, zeytin derme zamanı birlik ve beraberliği oluşturur, yağ elde edilir sağlık verir, çekirdeğinden gübre ve yakıt elde edilir.
Kilis’te zeytin derme işlemi sonbaharın sonu, kış aylarının başında yapılır. Aslında hiç de kolay olmayan zeytin derme işlemini, Kilis insanı birlik ve beraberlik içinde geçirir. Hatta çevrede dolaşan kahve satıcıları ve çalgıcılar da bu ortama bir renk katarak rahatlık sağlarlar.
Zeytin ağacı Kilis insanını o kadar derinden etkilemiş ki, ona çok güzel bir ilham vererek “ZEYTİN YAPRAĞI YEŞİL / ALTINDA ZEYTİN DEVŞİR” sevilen türküsünü ortaya koymuştur. Ayrıca zeytin ve zeytinyağının lezzetini daha iyi anlayan Kilisli büyüklerimiz, bakınız bu konuda “ZEYTİN DERME ZAMANI, AĞAÇTAN TOPRAĞA DÜŞEN VE KENDİLİĞİNDEN TATLANAN ZEYTİN TANESİNİN VE MAHSERE DE (ZEYTİN ELDE EDİLEN MAHZEN) YENİ SIKILMIŞ ZEYTİNYAĞININ LEZZETİ HİÇ BİR GIDADA YOKTUR” diye ne güzel söylemişler.
Bu nedenle insan sağlığı için bulunmaz bir şifa kaynağı olan “HAYAT AĞACI”na sahip çıkalım, hem de zeytin ve zeytinyağını sofralarımızdan eksik etmeyelim.
Hoşça kalın.