Kilis’in Kırmızı Biberi ve Kırmızı Bacaklı Sarımsağı: “Lokman Hekim Aşı”
Metin MERCİMEK
Kilis’te yetişen sebzelere bir göz attığımız zaman, birçok sebzelerin yanı sıra, ayrıcalık yaratan ve çok şifalı olan kırmızı biber ve kırmızı bacaklı taze sarımsağı görmekteyiz. Kırmızı biber hem taze olarak hem de kurutulup toz biber şeklinde tüketilmektedir. Kırmızı bacaklı sarımsak ise, diğer topraklarda yetişen sarımsaklardan ayrı olarak aromasının daha fazla olması ve kök kısmına doğru kırmızı yapraklarının bulunmasından dolayı bu ismi almıştır. Diğer önemli bir yönü de Kasım ayından itibaren yetişmeye başlar ve Mayıs ayına kadar yenilebilir özelliğini gösterir.
Nasıl ki, Kilis Mutfağı Orta Asya, Mezopotamya ve Akdeniz mutfaklarının bileşimi neticesinde lezzetli yemeklere sahipse, Kilis topraklarında yetişen ürünlerimizin de ayrı bir lezzeti ve kendine özgü aroması vardır. İşte bunlardan birincisi sofralarımızdan hiç eksik etmediğimiz kuru ve taze kırmızı biber ve yine kuru ve taze aromalı olan kırmızı bacaklı sarımsaktır.
Kilis’te marka olmayı hedefleyen bu iki üründen birincisi kırmızı biberin kurutulmuş olanı “Kilis’in Kırmızı Toz Biberi” olarak ülkemizin her yöresinde kullanılmakta ve çok tutulmaktadır. Hemen hemen tüm yemeklerde kullanılan toz biber, mutluluk hormonu salınımını geliştirmektedir. Mide ve salgı bezlerini uyarma özelliği sayesinde, sindirimi kolaylaştırma ve idrar söktürücü etkisi yapmakta. Ayrıca karotenoid içeriği sayesinde karaciğer, mide, prostat ve mesane kanserleri üzerine tedavi edici özelliğe de sahiptir. Yine posa içermesi nedeniyle kolesterolü düşürücü etkisi ve en önemli tarafı ise bünyesinde yüksek oranda C vitamini barındırmış olmasıdır.
Kilis kırmızı biberin tazesinden de soldurulmuş kırmızı biber konservesi, biber dolması, mangalda közlenmiş kırmızı biber, biber salçası ve birde bütün olarak biber kurutması yapılır. Tüm bunların yanı sıra, geleneksel bir lezzet veren “Muhammara”da hem kahvaltılarda hem de vazgeçilmez mezesi olarak sofralarımızdan eksik olmamaktadır.
Diğer önemli ürünümüz ise kırmızı bacaklı sarımsaktır. Kırmızı bacaklı denmesinin nedeni, hem aromasının fazla bulunması hem de kök kısmına doğru kırmızı yapraklarla kaplı olmasından kaynaklanmakta. Bu farklılığın diğer bir nedeni ise Kilis toprağının ayrıcalığı ile kendini göstermektedir. Kilis insanının sofralarından eksik olmayan kırmızı bacaklı sarımsak, genelde Sarımsak Aşı “Lokman Hekim Aşı” olarak çok tüketilir. Ayrıca salata ve Öcce (mücver) yemeğinde de bolca kullanılır.
Görüldüğü üzere, Kilis’te yetişen her türlü ürünün kendine özgü bir ayrıcalığı ve önemi vardır. Bu önem arzeden ürünlerimize sahip çıkmadığımız taktirde, çevre illerden sahip çıkıldığı hepimizin kulağına gelmiş ve iş işten geçmiş olacaktır. O nedenle marka haline gelmiş olan bir çok ürünlerimizin bir an önce yetkililerimiz tarafından ele alınacağına, Kilis Vakfı Yönetim Kurulu Heyeti olarak candan inanıyoruz.