M. Yahya EFE

Sevgili okurlarım, budan 49 yıl önce 7 Aralık 1971’de kutladığımız Kurtuluş Günümüzde, Kilis’in milli mücadele kahramanlarından Hasan Kamil Demirbaş ile yapmış olduğum bir röportajı, milli mücadele yıllarının tarihi bir belgesi olarak, sizlere sunmak istiyorum.

Kilis’in Ketenciler Mahallesi Hacı Osmanoğlu Sokağı’ndaki 24 numaralı evin mütevazı bir odasında kendi hayatını yaşayan Hasan Kamil Demirbaş’ı ziyaret ettik.

Gözleri görmüyordu. Yatağından eşin dostun yardımıyla doğruldu.

“Bana mı geldiniz?” dedi.

Yanımda; Dr. Münip Müniboğlu ve Kartalbey İlkokulu Müdürü Kemal Devrimci’nin olduğunu öğrenince, sevinç gözyaşlarını tutamadı.

Sonra; “Şu halime bakın” dedi.

Yıllardır Hasan Kamil görmüyordu. Duvarda asılı duran asırlık tüfeği, ona Mısır Cephesinde ve milli mücadelede nasıl dost ise, burada da hakiki dostu olmuştu. Başındaki kahverengi yün takyesini, titrek elleriyle düzeltmek istedi. Ellerini öptürmeye müsaade etmiyordu.

Başı ucundan bir an olsun ayrılmayan kızı Yıldız Gürsel ve damadı Öğretmen Mehmet Gürsel babalarına hizmet etmekte kusur etmiyorlardı.

Ona, milli mücadele yıllarından bahsettiğimiz zaman gözyaşlarını tutamayarak hüngür hüngür ağladı. Bu canlı tarihin ağlayışı karşısında kendimizi tutamıyorduk. Tarihin bir tekerrürden ibaret olduğunu bir kez daha anlıyorduk.

Hasan Kamil Demirbaş bu gözyaşlarını, yurdun işgal edildiği zaman da dökmüştü. 52 yıl önce ki teessürün yerini ise şimdi sevinç gözyaşları dolduruyordu.

“Kilis, memleketin dört bucağında kaderini bekleyen diğer beldeler gibi üzgün günlerin arifesinde idi. Sene 1919, aylardan Mayıs…” diye söze başladı.

“Kilis’in şimdiki kütüphanenin bulunduğu yerde bir sahne vardı. İsmine ‘İsmail Efendi Sahnesi’ derlerdi. Bu sahnede iki rakkase çalışırdı. Bu rakkaselerin biri Rum Eleni, diğeri yanılmıyorsan Sultan isimli bir Türk kadını idi. Hani şu:

‘Sultanın giydiği kareli kumaş

Yandım ateşine Sultan’ım ulaş’

Diye, eski bir Kilis türküsü var ya, işte Sultan denilen o kadın söylerdi o türküyü…”

Hasan Kamil Demirbaş,  bunları anlatırken öfkeleniyordu adeta. Üzüntüsünden yumruklarını sıkıyordu. Sonra konuşmasına devam etti;

“Hain tabiatlı Eleni her akşam; Yârime de maşallah İstanbul’da buluşuruz inşallah’ derken, bir gece; ‘Yârime de maşallah, İzmir’de de görüşürüz inşallah’ diyerek, İzmir’in işgal edileceğini kast ediyordu.

Geçekten ertesi günü Kilis’e ulaşan Tanin Gazetesi İzmir’in işgalini yazıyor, memleketin kara günler yaşadığını ilan ediyordu.

Gazete o gün Maarifin bahçesinde okunurken, zamanın uyanık gençlerinden Sait Tazebay, ayağa kalkarak; “İzmir işgal edilmiş, vatan parça parça, bu ne biçim iş” diye haykırdı… Bunun üzerine bahçeye toplanan halk, Sait Tazebay’ın etrafında toplanarak hükümet konağına doğru yürümeye başladı.

Bu yürüyüşe hatırladığım kadarı ile Hukuk talebesi Noter Asaf Sarıca, Sansal Fevzi Efendi katılıyorlardı. Yolda rüştiyenin (Ortaokulun) Başöğretmeni İsmet Alpaydın’a rastlayarak okulun açık bulundurulması talebinde bulunduk.

Kaymakam, Halepli Mevlevi Şeyhi, Amil Çelebi’ni oğlu Kemal Amil Bey, toplu bir halde Kilislileri karşısında görünce önce şaşırmış, daha sonra meseleyi anlayınca şöyle konuştu:

Devamı yarın)