Seçimler Elektronik Ortamda Yapılamaz mı?

M. Şenay TAŞKENT

Her zaman değilse bile hemen her seçimlerde aklıma daima şu soru takılmıştır: “Genel ve Yerel seçimleri bilgisayar teknolojisi yardımıyla elektronik ortamda yapmak neden mümkün olamıyor?”

Hatırlanacağı üzere 30 Mart 2014 Yerel seçimlerinde kamuoyunu epey meşgul eden 2 il, 5 ilçe ve 2 beldede yapılan seçimlere şaibe karışıldığı gerekçesiyle seçimin iptali, oyların sil baştan yeniden sayılması gibi itirazlar gündeme gelmişti. Beni, bu itirazların sonucundan ziyade ilgilendiren yönü, söz konusu bu tür itirazlara mahal vermeden bilgisayar teknolojisi vasıtasıyla seçimlerin neden elektronik ortamlarda yapılıp yapılmadığıdır.

Kaldı ki, günümüzün olmazsa olmazı olarak hayatımıza giren bu teknolojiyi her alanda kullanıyor, günlük yaşamımızda onunla yatıp, onunla kalkıyoruz. Gerek kamu kurumlarında ve gerekse gittiğimiz her kuruluşta işlemlerimizi de bu yolla daha güvenilir ve hızlı bir şekilde yaptırıyoruz. Büyük bir kazanım ve hizmet olarak gördüğüm bu gelişimin seçimlerde neden yaşamıyor oluşumuzu da hâlâ anlamış değilim. Oysa Yüksek Seçim Kurulumuzun 2007’den beri kullandığı SEÇSİS, yani bilgisayar destekli merkezi seçmen kütüğü sistemi hazır mevcut iken, bu sistemi daha da geliştirerek oy vermede kullanmamız çok ilginç! Bu noktada yalnız en önemli ve üzerinde durulması gereken husus, dışarıdan herhangi olumsuz bir müdahaleye maruz kalmayacak şekilde oluşturulmasıdır.

Kaldı ki, böyle bir sistemin geliştirilmesi halinde, oy kullanma, oyların sayım, toplam ve sonuç açıklamaları daha pratik, daha prosedürsüz ve daha güvenilir bir şekilde yapılmış olması da kendiliğinden sağlanmış olacaktır. Dolayısıyla şaibelere neden olacak unsurlarda ortadan kalkıp huzurlu bir seçim gerçekleştirilecektir. Vatandaşlar girdikleri oy kullanma yerlerinde, seçime katılan tüm partilerin amblemlerini görecek ve hangi partiye oyunu kullanacaksa, bir tıkla vatandaşlık görevini yerine getirecektir. Kullanmış oldukları oy da anında Yüksek Seçim Kuruluna hangi il, ilçe veya köyde kullanmış olduğu tespitle, o partinin sayısına eklenecektir.

Bahse konu sistemin hayata geçirilmesiyle mükerrer oy kullanmada asla mümkün olmayacak ve oyları düşürmek, yükseltmek imkânsız hale gelecektir diyebiliriz. Konunun ince detaylarına girmek istemiyor olup, sadece şunu belirtebilirim ki, Yüksek Seçim Kurulu her il, ilçe, köy ve beldelere birer yazılım kodu tahsis ederse, buralarda atılan bir oy, anında bilgisayar yoluyla veri olarak partiler bazında ilave edilerek Yüksek Seçim Kurulu istatistiklerine geçmiş olacaktır. Zamandan kazanımın yanı sıra, daha şeffaf, daha güvenilir ve seçmen adına da oy kullanma daha caziplendirilmiş olacaktır. Teknoloji kullanımından mahrum olan vatandaşların oy kullanımını ise, beraberlerinde getirecekleri aileden biriyle veya gözlemciler vasıtasıyla kullandırılabileceğinin mümkün olabileceğini düşünüyorum.

Edindiğim bilgilere göre; Brezilya, Hindistan, Venezüella ve Estonya gibi küçük ve orta ölçekli devletler bile seçimlerini elektronik ortamda yapıyorlarmış. Yine Hollanda’da 2004 yılından beri yerel seçimler bu yöntemle yapılırken, ABD’nin bazı eyaletlerinde, İsviçre’nin kimi Kantonlarında e-seçim sistemi dedikleri yöntemlerle seçimler yapılıyormuş. Kısacası, gelişen teknoloji ile seçimler de artık tarihteki yerini bu sistemle almalıdır, diyorum.

Buraya kadar kısa da olsa, uygulandığı örnek ülkeleriyle dile getirmeye çalıştığım bu seçim siste minin ülkemizde de gerçekleşebileceğini, bizim o ülkelerden daha az gelişmiş bir ülke olmadığımız, aksine daha gelişmiş bir ülke olduğumuzu düşünüyorum. O bakımdan en ufak detaylarına varıncaya kadar yapılacak bir çalışma ile böyle bir sistemi hayata geçirebileceğimize inanıyorum.

Dileğim ve temennim o dur ki; her ne şekilde olursa olsun, 7 Haziran’da yapılacak olan seçimlerin huzur ve güven içinde yapılmasıdır. Sonucu ne olursa olsun, kazananın Türkiye Cumhuriyetinin olması yegâne arzumuzdur, diyerek, bugünkü birlikteliğimizi burada noktalıyor ve esen kalın diyorum.