Tarihçi Yazar İbrahim Hakkı Konyalı’nın “Kilis Tarihi” Kitabı

M. Şenay TAŞKENT

Gerçek Kilis sevdalılarından olarak tanıdığımız ve şimdilerde Yeni İstanbul Kilisliler Derneği 2. Başkanı olan Abdülhamit Mollahamit tarafından hediye edilen “KİLİS TARİHİ” adlı kitabı geç de olsa nihayet okuma ve inceleme fırsatı buldum. Kanaatim de odur ki; bu kitap, Kilisliyim diyen herkesin elinde bulundurması gereken bir kitaptır.

Öncelikle, biz Kilislilere böyle bir kitabı kazandıran ünlü tarihçi yazar merhum İbrahim Hakkı Konyalı ya minnettarlığımı sunuyor ve bir kez daha kendilerini saygı ile yâd ediyorum. Ayrıca, bu kitabı güncelleyerek biz Kilislilere yeniden sunan Yeni İstanbul Kilisliler Derneği Başkanı Habip Özkilislioğlu ve Abdülhamit Mollahamit’e de gösterdikleri bu gayretleri içinde çok teşekkür ediyorum.

Kısaca, “KİLİS TARİHİ” kitabından bahsetmek gerekir ise; Kitap, 1968 yılında Konyalı bir araştırmacı yazar olan İbrahim Hakkı Konyalı tarafından Kilislilere ışık olması amaçlı kaleme alınmış olduğunu görüyoruz. Şimdilerde elimizde bulunan kitap, sadece 1. cildi olup, aslında var olan diğer 2. ve 3. ciltlerini de ilerleyen tarihlerde, yine bu derneğimiz tarafından hazırlanıp Kilislilere bir Kültür hizmeti olarak kazandırılacağı bilgisini de kitap içeriğinden öğreniyoruz. Yerinde bir hizmet olarak gördüğüm bu çalışmayı çok önemsediğimi de belirtmek isterim.

Kitabın önsöz niteliğinde iki farklı imzanın (Celal Varış ve yazarının)  yazıları yer almış. Edindiğimiz bilgilere göre de kitabın oluşumu için o yıllarda Kilis Belediye Başkanı olan merhum Celal Varış’ın çok büyük katkıları olmuş. Merhumu rahmet ve minnetle anıyorum. Celal Varış yazısında, “Kilis Tarihi niçin ve nasıl yazılmıştır?” diyerek o yıllardaki gerekliliği anlatmış, yazar İbrahim Hakkı Konyalı da “Müellifin Notu” başlığında, kitabın Belediye Başkanı Celal Varış ve bir kısım Kilislilerin yardımıyla vücuda getirildiğini ve kısa anekdotlarla da Kilis’in tarihi gelişimlerinden söz edilmiştir.

Sözünü ettiğimiz 1. ciltteki bu kitap içinde Kilis’e dair pek çok bilgileri görebiliyoruz. Kilis’in Tarihi kaynaklarda nasıl gösterildiği, milli mücadele yıllarını, tarih sayfalarında nasıl yer aldığını, analitik etütlerle elde ettiği, su, yol, iklim, jeolojik durumu, coğrafi konumu, nüfus, eğitim, kültür, tarım, hayvancılık ve daha nice bilgileri aktarmış sayfalarına. Kilis’imizin geçmiş tarihine dair yeterli bilgi donanımına pek sahip olmamakla beraber, belki eksiklikleri de olsa, bu eseri beğendiğimi belirtmek isterim. Yukarıda da belirttiğim üzere bu kitabı, Kilislilerin Kütüphanelerinde bulundurması gereken bir kitap olarak görüyorum. Sayfalarında tarihi belge niteliğinde yer alan birçok vesika ve fotoğraflarla süslenmiş olması da farklı bir güzelliği olmuş. Son bölümlerinde ise, Kilis’e hizmet eden Beylerbeyi, Kaymakam ve Belediye Başkanlarının kısa biyografileri ile hizmetlerinin gösterilmesi de kitabı ayrıcalıklı kılmış desem yeridir.Kitap yazarının kısa hayat biyografisinin olmaması da söylemem gereken bir eksiklik olup, bir diğer çalışmalarda bu ve benzeri eksikliklerin giderilip,dikkate alınacağını düşünüyorum.

Sözün özü, tarihimiz adına eşsiz bir eser sayılabilecek bu kitabı yeniden bizlere kazandıran Yeni İstanbul Kilisliler Derneği Başkanı Habip Özkilislioğlu ve 2. Başkanı Abdülhamit Mollahamit başta olmak üzere, kitabın elimize ulaşması noktasında emeği geçenlere bir kez daha teşekkürlerimi sunuyorum. Önümüzde yapacakları tüm çalışmalarında da başarılar diliyorum.

İşte bu kitaba sahip olmak için başvuracağınız adres ve telefon numaraları: 0535 551 82 84 – 0533 650 45 52. Adres: Atatürk Bulvarı İMÇ Blokları 6. Blok No: 6419 Unkapanı-İSTANBUL.

Esen kalın.