Türkan Saylan ve İz Bırakan Ünlü Kadınlarımız

Metin MERCİMEK

“GEREK DÜŞÜNCELERİ, GEREK MÜCADELECİ RUHLARI, GEREK ÖNCÜLÜKLERİ, GEREK ÇALIŞKANLIKLARI İLE YAZAR, DOKTOR YA DA KİMYAGER KADINLARIMIZI YAKINDAN TANIYALIM.”
Ülkemizde düşünceleri için mücadele eden, diğer kadınlara örnek olan, sanat ve fikir dünyasında kendini kanıtlamış olan nice ünlü kadınlarımız mevcuttur. Bunlardan birincisi Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı’nı kuran Prof. Dr. Türkan Saylan, Türk edebiyatının ilk kadın romancısı Fatma Aliye Hanım, Fransa ve İsviçre’de psikoloji ve sosyoloji eğitimi alan Emine Semiye Hanım, kadın ve çocuk hastalıkları alanında ihtisas yapan Safiye Ali Hanım, Paris’te Sarbonn Kimya Bölümünde biyokimya sertifikası alan Remziye Hisar Hanım ve Türkiye’nin ilk halkla ilişkiler uzmanı olan Betül Mardin Hanımı görmekteyiz.
İlk olarak Türkiye’nin önde gelen doktorlarından olan Prof. Dr. Türkan Saylan’ı tanıyalım. Önemli çalışmaları arasında Cüzzamla Savaş Derneği’ni ve Vakfı’nı kurdu. Onun bu anlamlı atılımı, sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada da yaygın olan hastalığın gerilemesinde büyük rol oynadı. 1986 yılında Uluslararası Gandhi ödülünü aldı. İkinci bir etkinliği ise “Atatürk ilke ve devrimlerini korumak, geliştirmek, eğitim yoluyla çağdaş insan ve topluma ulaşmak” ilkesini benimseyerek “Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ni kurdu. Bu derneğin asıl amacı, başta kız çocukları olmak üzere okul çağındaki çocukların eğitim haklarını kullanmalarına destek olmaktır.
Türk edebiyatının ilk kadın romancısı olarak bilinen Fatma Aliye Hanım, 50 liralık banknotlar üzerinde fotoğrafı bulunan bir yazarımızdır. Fransızcayı mükemmel bir şekilde konuşan Fatma Aliye Hanım, çağdaşlarından farklı olarak iyi bir eğitim görmüştür. Fransızca üstün bilgisi nedeniyle, Fransızca bir romanı “Meram” adıyla Türkçeye tercüme etmiş ve bu çeviri ile yazın dünyasının övgüsünü kazanmıştır.
Fatma Aliye’nin kız kardeşi olan Emine Semiye Hanım, Fransa ve İsviçre’de psikoloji ve sosyoloji eğitimi aldı. Ablası Fatma Aliye’nin izinden giderek o da edebiyat alanında yaptığı çalışmalarla yazarlığa adım attı. Başta kadın ve çocuk olmak üzere çeşitli konularda makale ve mektuplar kaleme aldı.
Tevfik Fikret’in gözde öğrencilerinden olan Safiye Ali Hanım, Almanya Würzburg Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaydolur. Doktor unvanı almak için sınava giren tek Türk olan Safiye Ali, türlü zorluklarla karşılaşsa bile birincilikle buradan mezun olur. Kadın ve çocuk hastalıkları alanında ihtisas yapar ve Türkiye’nin ilk kadın doktoru icazetnamesini alır.
Paris Sarbonne Kimya Bölümü’nde eğitim gören Remziye Hisar Hanım, biyokimya sertifikasını alırken bursu kesilir. Tekrar Paris’e gider Paul  Pascal doktorasını tamamlar ve Türkiye’ye dönerek İstanbul Üniversitesi’nde kimya ve fiziki kimya alanında doçentlik yapar. Daha sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Bölümü’nde profesörlük derecesini alır.
Türkiye’nin ilk halkla ilişkiler uzmanı Betül Mardin’i görmekteyiz. Gazetecilikten radyoculuğa, televizyondan tiyatroculuğa kadar geniş bir bilgiye sahiptir. Daha sonra Boğaziçi Üniversitesi’nde dersler veren Betül Mardin, Bilgi Üniversitesi Halkla İlişkiler Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak görev yapar.
Görüldüğü üzere, gerek düşünceleri, gerek mücadele ruhları, gerek öncülükleri ve gerekse çalışkanlıkları ile tarihimize yön veren kadınlarımızı yazar, doktor, kimyager olarak görmekteyiz. Genç nesillere güzel örnek olan, dünyamızı değiştiren ve kadınlarımızın ufkunu açan bu abide kadınlarımızı kutluyor ve onları rahmetle anıyorum.
Hoşça kalın.