Anadolu’nun Seçkin Kuşları: Yağmurcungiller-4

“DÜNYADA YAKLAŞIK 65 TÜRÜ BULUNAN YAĞMURCUNGİLLER, GÖZLERİ BÜYÜK, GÖRME YETENEKLERİ ÇOK GELİŞEN KUŞLARDIR. YAĞMURCUNGİLLERİN ÜLKEMİZDE SADECE 16 TÜRÜ BULUNMAKTA OLUP, BUNLAR DEVAMLI GÖZETİM ALTINDA TAKİP EDİLMEKTEDİR.”
Yağmurcungiller kuşuna bir göz attığımız zaman, diğer türlere göre küçük kıyı kuşlardır, ancak tümü mutlaka kıyıda bulunmadığını görmekteyiz. Genellikle kısa, şişman gövde yapısına sahiptir. Aniden duran ve koşan bir yemlenme davranışı gösterirler. En belirgin özelliklerinden birisi de dişi ve erkeklerin birbirine çok benzer olmasıdır. Ülkemizde 16 türünün bulunmasına rağmen, yapılan toplantıda ancak 4 türü hakkında bilgi alabildim. Şimdi yağmurcungiller türlerini tek tek görelim.
AKÇA CILIBIT: Üst parçaları grimsi kahverengi, alt parçaları ile bütün kuş tüyleri beyazdır. Bacaklar siyah renklidir. Sıklıkla kıyılara yakın çamur düzlüklerde, kıyı kumsallarda ürer.
Üreme dışında nehir ve göl kenarındaki çamur alanlarda ve iç bölgelerde de bulunur. Genelde tuzlu su ve çamurdaki omurgasızlar, su böcekleri, onların larvaları ve güvelerle beslenir. Kıyılarda ve iç sularda ürer, kışın kıyılarda kışlar.
HALKALI KÜÇÜK CILIBIT: Bunlara kolyeli küçük yağmurcun da denir. 14-15 santim boyunda, yaşam alanları sulak alanlar ve deniz kıyıları olan türdür. Kumlu ve çakıllı göl kenarlarında görülebilir. Boynunu çevreleyen siyah halka sayesinde çok kolay tanınır. Uçuşu bir yarasanınkine benzer. İnce ve zarif bir cılıbıttır. Böcekler, tırtıl ve solucanlar, küçük sürüngenlerle beslenir. Diğer cılıbıtlar tersine sürüler oluşturmaz.
KIZ KUŞU: Keklik büyüklüğündeki bu tür uzaktan bakıldığında üstü siyah, altı beyaz bir kuş gibi görünse de yakından incelendiğinde üst kısımlarının siyah üzerine yeşil ve erguvani pırıltılı olduğu hemen göze çarpar. Başına dik duran sorguçları ve uçuşta yuvarlak kanat uçları tanımını kolaylaştırır.
Ayrıca kız kuşu, üreme döneminde, yavrularını beslemek için avladıkları omurgasız hayvanların bulunduğu balçık ve otluk arazileri tercih ederler. Ülkemizde kışın sert geçmediği yıllar, her bölgede yerli kuş olarak görülebilir. Toprağın üzerinde veya hemen altında bulunan toprak kurtları gibi omurgasızlarla, her türlü böcek ve örümceklerle beslenirler.
MAHMUZLU KIZ KUŞU: Siyah taç, göğüs, ön boyun çizgisi ve kuyrukla, orta boyutlarda kuşlardır. Yüz, boyun kalanı ve karın beyazdır, kanatları ve arka açık kahverengidir. Gaga ve bacaklar siyahtır. Yerden seçilen böcekler ve diğer omurgasız hayvanlarla beslenirler. Tuzlu ve acı bataklıklar ile göllerde yaşamını sürdürürler. Yurdumuzda Akdeniz, Ege, Marmara ve İç Anadolu’da çok yaygındır. Türkiye dışında ise Yunanistan’ın kuzeyi ile Doğu Akdeniz’e sahili olan ülkelerde görülürler.
ANADOLU’NUN SEÇKİN KUŞLARI toplantısında edinmiş olduğum bilgiler, sadece kuşların yaşamı ve türleri değil, gerçekten de ülkemizin bir KUŞ CENNETİ olduğunu öğrendim.
İşte Anadolu’muzun bitmez tükenmez değerlerinin bir başka güzelliğinde yeniden buluşmak dileğiyle…
Hoşça kalın.